In mijn provincie staan prachtige boerderijen, vaak zijn het architectonische hoogstandjes. Eigenlijk zijn het meer villa’s dan boerderijen. De boeren in dit gebied waren in de 18e en 19e eeuw vaak schatrijk door een slimme manier van graanhandel. Zelf werkte zo’n boer allang niet meer op het land, dat liet hij de landarbeiders doen. Of hij verpachtte zijn land. De legendarische herenboeren in Groningen, wie kent ze niet. Ze maakten ook begin 20e eeuw nog de dienst uit, waardoor de communistische partij (arbeiders aller landen!) als tegenpool in dit gebied stevige klei onder de voeten wist krijgen. Enfin, leest u vooral De Graanrepubliek van Frank Westerman er nog eens op na.
Deze boerderij Hunzezicht aan het Reitdiep schilderde ik een paar weken geleden
Die rijke boeren-klasse is er allang niet meer. De landarbeiders evenmin, maar van de monumentale boerderijen is er nog wel een aantal over. Daarvan zijn er de nodige op de monumentenlijst geplaatst, gelukkig.
Geertsemaheerd in Slochteren: gekocht door NAM
Maar door de aardbevingen die de provincie door de gaswinning teisteren, lopen de boerderijen en hun inwoners gevaar. Wonen kun je niet meer in een aantal van deze paleizen. Verkopen gaat evenmin. Sommige zijn al beschadigd. Daarom koopt de NAM, de Nederlandse Aardolie Maatschappij, het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de (ellende rond de) gaswinning, deze panden op. De NAM nota bene, de meest onbetrouwbare partner die onze provincie kent, wordt dus grootgrondbezitter in onze provincie. Eigenaar van monumenten, beheerder van cultureel erfgoed. Dat gaat zelfs sociaal democraten te ver.
De bewoners kunnen weliswaar verhuizen naar een veilig gebied, maar de panden komen leeg te staan. Dit gebeurde al met meer monumentale boerderijen, zoals Geertsemaheerd in Slochteren en de monumentale boerderij uit 1860 aan de Delleweg in Stedum.
En nu ook met Boerderij Zuidpool in Usquert, zoals RTV Noord vandaag bekend maakte.
Zuidpool in Usquert. Gekocht door NAM
Leegstaande monumenten, dat kan niet goed gaan. En inderdaad, er komen al vandalen en dieven om de dakgoten en andere onderdelen te vernielen stelen. Daarom heeft de NAM bewaking ingesteld voor de lege panden.
Lege herenboerderijen waar de wind vrij spel heeft en de muren kraken totdat er alleen nog maar een kale terp overblijft. Wat een droefenis.
Stel je eens voor als dat met de monumentale grachtenpanden in Amsterdam zou gebeuren.
Losse Flodders 